Blog

Caz kitaplara ses veriyor

Blog
Caz kitaplara ses veriyor

05.03.2018

Yazı: Ege Dikencik

Caz tarih boyunca hiçbir zaman ortak bir tanıma sahip olamadı. Louis Armstrong’a göre ‘cazın ne olduğunu sormak zorunda kalırsanız asla bilemezsiniz’, Nina Simone’ göre ise caz kelime olarak ‘Afroamerikalıların müziğini tanımlamak için insanların söylediği’ bir terim. Çünkü ona göre yaptığı müzik ‘Afroamerikan klasik müziği’. Bu sözler ve farklı bakış açıları çoğaltılabilir, fakat buradaki önemli nokta, cazın çeşitlilik sağlayan ortamının ta kendisi. Bu çeşitlilik birçok caz türünün doğmasına, farklı tabakalara ulaşmasına ve birçok farklı yazar tarafından caz tarihinin kaleme alınmasına sebep oldu. Ondan biz de cazseverlerin kütüphanesine yakışacak 9 kitabı sizler için derlemek istedik.

The Chronicle of Jazz (Mervyn Cooke)

Notthingham Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Mervyn Cooke, caz tarihini herkesin ilgisini çekebilecek bir şekilde yıl yıl -hatta önemli günleri de- notlarıyla belirttiği kitabını ilk olarak 2013’te yayımladı. Kitapta her yıl için birer özet geçildiğini ve belirtilen notların sadece caz veya müzik üzerine olmadığını belirtmekte fayda var. Dolayısıyla Cooke’un kitabı ‘tarihi bilgiyi gerçekleştiği sahnelerle resmeden bir eser’ olarak yorumlanabilir.

Coltrane on Coltrane (Ed. Chris DeVito)

Cazın geleceğini inşa ettiği söylenen John Coltrane’in röportajlarından derlenen kitap, dönemin cazdan kaynaklanan bütün ışıltısını gözler önüne seriyor. Hayatı boyunca otobiyografisine el atmamış olan John Coltrane, Bird olarak da bilinen caz üstadı Charlie Parker’dan Miles Davis’e, Johnny Hodges’dan Jimmy Heath’e müziğe yaklaşmasının sebebi olan önemli kişi ve anlara dair bir dolu hatırayı samimiyetle belgeletme inceliğinde bulunmuş. Caz tarihinin haricinde, heyecanlı ve gerçeküstü bir okumalık da diyebiliriz.

Northern Sun, Southern Moon: Europe’s Reinvention of Jazz (Mike Heffley)

Beş parmağın beşi de bir olmadığı gibi cazın değişim ve coğrafyalardaki etkileşimi de bir örnek olmadı. “Northern Sun, Southern Moon”da Heffley’in emprovize müzik ve caza dair heyecan dolu kalemiyle nasıl bir zihnimizde bir fikir oluşturduğunu görebiliyoruz. Metinlerinde İskandinavya, Hollanda, İtalya, Doğu ve Batı Almanya’ya geniş yer veren yazar sonrasında doğu bloklarına geçiyor. Dili rahat olan kitap cazla tanışmaya can atanlar için iyi bir başlangıç noktası sunuyor.

Günlerin Köpüğü (Boris Vian) 

Edebiyat tarihinin bıçkın ve yetenekli delikanlısı Boris Vian, küçük yaşta geçirdiği hastalıklar sonucu kendisine illet gibi musallat olan bir kalp rahatsızlığına yakalandı. Belki de bu sebeple aşkı, edebiyatı, cazı dolu dolu yaşadı. İlk defa 1946 yılında yayımlanan ve dönemin caz atmosferini layıkıyla yansıtan Günlerin Köpüğü (L'Ecume des Jours) de kurgusuna rağmen hikayesini doruklarına kadar hissettiren bir roman olma özelliğini taşıyor. Nitekim Vian kurgusunu kabul etmeyip “Yaşanmış bir olaydır, çünkü başından sonuna kadar ben düşündüm bunu.” der önsöz yazısında. Okuyucularını dönemin Fransa’sındaki bir kafeye atan hikaye, Vian’ın seçtiği kelimelerle kimi zaman bir masalı andırıyor. Hatırlarsanız, 2013 yılında ünlü Fransız yönetmen Michel Gondry’nin yönetiminde, başrollerinde Audrey Tautou ve Romain Curis’nin olduğu bir filmle de taçlanmıştı. 

Caz Kitabı (Joachim E. Berendt)

Joachim E. Berendt’in, ‘şu ana kadar yazılan en kapsamlı caz kitabını kaleme alma niyetiyle’ ortaya çıkan “Caz Kitabı” tam anlamıyla bir kaynak kitap! Caz hakkında sonu gelmeyen notlarla dolu kitapta, Berendt kaleme aldığı her şeyi durmaksızın sorguya çekiyor. Müzisyenlerin yaşadığı 'müzikal bilgi bombardımanı'ndan ötürü her şeyden etkilendiklerini düşünen yazar, bu noktada müziğin birçok türünü ele alarak cazın nasıl saf haline geldiğini bulmaya çalışıyor. Listenin ilk  sırada okunması gereken kitabı da diyebiliriz. Bu arada kitabın Türkçesi Ayrıntı Yayınları’ndan çıktı. 

Making of Kind of Blue: Miles Davis and His Masterpiece (Eric Nisenson)

1950’lerin caz başkenti New York’ta yetişen caz tarihçisi Eric Nisenson, 1959 yılında Columbia Records’tan çıkan Miles Davis albümü “Kind of Blue” hakkında kaleme aldığı “Making of Kind of Blue: Miles Davis and His Masterpiece” ile cazseverlerin albümün yapım sürecine daha yakından tanık olabilmesini sağlıyor. Yazarı Nisenson’a göre caz tarihi “Kind of Blue’dan sonra ikiye ayrılırken”, kitabın içinde yapım sürecinden fotoğraflar, müzisyenlerle yapılan röportajlar ve plak şirketinin arşivinden çıkan belgeler bulunuyor.

Is Jazz Dead?: Or Has It Moved to a New Address (Stuart Nicholson)

Cazın mutfağına aşina isimlerden Stuart Nicholson, eserinde Amerikalıların armağan ettiği cazı, Avrupalıların layıkıyla bir adım öne götürmesini konu ederek nadir tartışmalardan birini masaya yatırıyor. Yazarı Nicholson’ın, bununla da yetinmeyip eserin tamamında cazın değişen çehresinin nereye doğru evrileceği konusunda tahminler yürütüp okuyucularını düşündürdüğünü belirtmekte fayda var. Dolayısıyla daha önce Ella Fitzgerald ve Billie Holiday’in biyografilerini kaleme alan Nicholson’ın eserinde cazı diğer her şeyden ayırmak isteyen püristler ve tarihi sorgulamak isteyenler aradıklarını bulabilir.

A New History of Jazz (Alyn Shipton)

“A New History of Jazz”in yazarı Alyn Shipton, eserinde cazın her dönemini özellikleriyle betimleyerek okuyucuya cazın geçmişten bugüne tarihini anlatıyor. Alyn Shipton’ın farkı şu noktada ortaya çıkıyor: her yazarın (konusuna bağlı olarak) kendine göre bir kilometre taşı olur. Diğer caz tarihi kitaplarının aksine Shipton’ınki John Coltrane’in ölümüyle yarıda kesilen bir eser değil: free-jazz, doğaçlama, rock-caz gibi akımları da ele alıyor. Alternatif bir tarih okuması isteyenler not edilmeli.

This Is Our Music (Iain Anderson)

Free jazz’ı bulan Ornette Coleman’ın 1960’taki albümünün adıdır “This Is Our Music”. Kitap, Coleman’ın 1950-60’larla beraber anılan ‘keşfi’ ile o dönemdeki caz kültürünün aslında kimlerin fikri olduğuna dair Northeastern Eyalet Üniversitesi profesörü Iain Anderson’ın incelemesini konu ediyor. İkinci Dünya Savaşı’nın yaralarının sarıldığı yıllarda yürütülen bu algı yönetiminin başarısını Ornette Coleman, Cecil Taylor ve John Coltrane gibi dönemin yıldızlarına bağlamayan Anderson, özellikle eskiye özenenler için iştah açıcı bir eser sunuyor.

Bunlar da ilginizi çekebilir

Bizi Takip Edin
TR EN
Etkinlikleri etiketlere göre filtreleyin
18 MAR PZT
1

18:00

Seminer Politika, Güncel Sanat ve Küratörlük

Çevirimiçi Platform – Zoom

19 MAR SAL
-
20 MAR ÇAR
-
21 MAR PER
-
22 MAR CUM
1

18:30

Seminer Kimlik Çıkmazı: Kimlik Sorununa Fenomenolojik Bir Bakış

Akbank Sanat

23 MAR CMT
4

11:30

Çocuk Ne Olacağım Ben

Akbank Sanat

12:00

Çocuk Gördüğüm İstanbul Atölyesi (7 - 12 yaş)

Akbank Sanat

14:00

Çocuk Kağıt Heykeller Atölyesi: Henri Matisse (7 - 12 yaş)

Akbank Sanat

15:00

Atölye İçimizdekiler

Akbank Sanat

24 MAR PAZ
-
25 MAR PZT
4

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( A )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( B )

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( A )

Akbank Sanat

20:00

Seminer Sanat, Çocuklar ve Yaratıcılık Üzerine Farklı bir Bakış

Çevirimiçi Platform – Zoom

26 MAR SAL
7

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( C )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( A )

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Deneyimler (A)

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Deneyimler - Nuri Bilge Ceylan

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:00

Seminer Sanat, Çocuklar ve Yaratıcılık Üzerine Farklı bir Bakış

Çevirimiçi Platform – Zoom

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( B )

Akbank Sanat

27 MAR ÇAR
9

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( D )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( B )

Akbank Sanat

14:00

Atölye Color Correction ve Post Prodüksiyon Atölyesi

Akbank Sanat

14:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Atölye

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Belgesel Sinema (A)

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Belgesel Sinema - Sarah Francis

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:00

Seminer Sanat, Çocuklar ve Yaratıcılık Üzerine Farklı bir Bakış

Çevirimiçi Platform – Zoom

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( C )

Akbank Sanat

28 MAR PER
9

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( E )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( F )

Akbank Sanat

14:00

Atölye Senaryo Atölyesi - Deniz Akçay

Akbank Sanat

14:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Atölye

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( C )

Akbank Sanat

17:00

Söyleşi Film Üretiminde Kitlesel Fonlama

Akbank Sanat

17:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:00

Seminer Sanat, Çocuklar ve Yaratıcılık Üzerine Farklı bir Bakış

Çevirimiçi Platform – Zoom

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Kısadan Uzuna ( A )

Akbank Sanat

29 MAR CUM
6

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( G )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Özel Gösterim A - Sürdürülebilirlik Temalı Filmler

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( D )

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Gökçe Bahadır - Oyunculuk Üstüne

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( D )

Akbank Sanat

30 MAR CMT
8

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Genç Bakışlar ( A )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Özel Gösterim B - Erişilebilir Filmler

Akbank Sanat

14:30

Atölye Sinemada Erişilebilirlik Atölyesi

Akbank Sanat

14:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Atölye

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( E )

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Kısadan Uzuna - Ozan Açıktan

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( E )

Akbank Sanat

31 MAR PAZ
-
01 NİS PZT
6

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( A )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( A )

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( B )

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( B )

Akbank Sanat

18:00

Seminer Cumhuriyet Projeleri ve Sanat

Çevirimiçi Platform – Zoom

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( C )

Akbank Sanat

02 NİS SAL
6

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( D )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( C )

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Festival Kısaları ( E )

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Yazmak, oynamak ve yönetmek üzerine - Erkan Kolçak Köstendil

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( D )

Akbank Sanat

03 NİS ÇAR
6

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Dünyadan Kısalar ( E )

Akbank Sanat

13:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( H )

Akbank Sanat

15:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Özel Gösterim ( C )

Akbank Sanat

17:30

Söyleşi Yönetmenlik Üstüne - Ali Asgari

Akbank Sanat

17:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Söyleşi

Akbank Sanat

20:30

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( I )

Akbank Sanat

04 NİS PER
1

11:00

20. Akbank Kısa Film Festivali

Perspektif ( J )

Akbank Sanat

05 NİS CUM
-
06 NİS CMT
-
07 NİS PAZ
-

Etkinliği takviminize ekleyin

E-Bülten'e üye olun