Blog

Etnik caz ekolünden 5 albüm tavsiyesi

Blog
Etnik caz ekolünden 5 albüm tavsiyesi

07.09.2021

Yazı: Cem Kayıran

Caz geleneklerinin farklı kültürlerin müzikleriyle harmanlandığı örnekler, 1950’lere kadar uzanan geniş bir tarihe sahip. Ses paletine eklemlenen yöresel enstrümanlar, caz düzenlemeleriyle yeniden hayat bulan geleneksel ezgiler, birbirinden uzak coğrafyaları işitsel düzlemde birbirine katan cesur kesişmelerle bu yaklaşım başlı başına bir janra evrildi yıllar içinde. İsmi etnik caz oldu ama kapsama alanı uçsuz bucaksız. Her zaman taze kalabilmesi de bundan kaynaklı olsa gerek.

Birçok kaynakta temellerinin John Coltrane tarafından atıldığı söylenen bu okyanustan, caz tınılarını Asya’dan Afrika’ya etkileşimlerle buluşturan 5 albüm tavsiyemiz var. Daha derine dalmak isteyenler için de bir Spotify listemiz.

Wadada Leo Smith & N’da Kulture – Golden Hearts Remembrance (1997)
(Chap Chap)

Avangart caz ve özgür doğaçlama alanlarındaki üretimleriyle tanınan trompetçi ve besteci Wadada Leo Smith’in diskografisinde etnik cazın serüvenini çeşitlendirmiş birçok kayıt var. 1997’de N’Da Kulture altılısıyla kaydettiği Golden Hearts Remembrance’da da ilhamını dünya haritasının doğusundan alıyor. Japon plak şirketi Chap Chap’ten yayımlanan albümdeki her şarkı birbirine öyle doğal şekillerde bağlanıyor ki Golden Hearts Remembrance baştan sona bünyeyi saran bir etkiye sahip. Wadada Leo Smith’in eşi Harumi Makino Smith’in şiirleri de albümün tematik kurgusunu derinleştiriyor.

Anouar Brahem – Thimar (1998)
(ECM)

Tunuslu udi Anouar Brahem ve kontrbas tellerine kimsenin dokunmadığı gibi dokunan Dave Holland’ın âdeta aralarında sohbet eden, yer yer dansa kalkan sarmal yürüyüşleri üstüne John Surman’ın soprano saksafonundan fezaya süzülen nefesler, içinizde çok derinlerde bir yerlerde yankılanacak bir bütün sunuyor Thimar’da. Etnik caz denince adını anmadan geçmemek gereken albümlerden biri. 1980’lerden bu yana caz ve Arap kökenli müzikal gelenekler arasında geçişken bir alan inşa eden Brahem, bu çalışmalarıyla birçokları tarafından “mucit” olarak tanımlanıyor. Thimar da bu mucidin başyapıtlarından biri şüphesiz ki.

Aziza Mustafa Zadeh – Dance of Fire (1995)
(Columbia)

Azerbaycanlı piyanist Aziza Mustafa Zadeh’in üçüncü stüdyo albümü, 1995’in ilk iki ayında New York’ta kaydedilmiş. Be-bop etkileşimli caz düzenlemelerini geleneksel Azerbaycan müziği muğamla buluşturan 11 şarkının hepsi Zadeh’in besteleri. Birlikte çaldığı kadro ise tam anlamıyla yıldızlar geçidi: Al Di Meola, Bill Evans, Stanley Clarke, Kai E. Karpeh De Camargo ve Omar Hakim. “Carnival” parçasında mikrofon başında da devleştiğine tanık olduğumuz Zadeh, o dönem BBC’den “Bu konuda söylenebilecek yeni bir şey kalmadığını düşünürken; burada caz vokaline dair yeni bir eğilim var.” sözleriyle övgü toplamıştı.

Kora Jazz Trio – Part I (2003)
(Celluloid)

Gine ve Senegalli müzisyenler Djeli Moussa Diawara, Abdoulaye Diabaté ve Moussa Sissokho’dan oluşan Kora Jazz Trio, kesilmiş su kabağının üstüne çekilen tellerle oluşturulan Batı Afrika çalgısı korayı müziğinin temeline yerleştirmiş bir grup. Bir trio olarak 2003-2008 aralığında yayımladıkları albüm üçlemesiyle dönemin uluslararası caz festivallerinde de sıklıkla sahne alan Kora Jazz Trio, Afrika’ya özgü ritmik kurgularla mandinga geleneğini modern cazın özgürleştirici kollarında yoğuruyor. Ekibin birlikte yaptığı ilk stüdyo kaydı olan Part I; “Goree”de piyanoyla baş başa bırakırken, “Matamani”de koranın tellerini narin dokunuşlarla titretiyor, bir caz kulübünde gecenin son şarkısı gibi tınlayan “Nina”yla görkemli bir final yapıyor.

Dhafer Youssef - Divine Shadows (2006)
(Jazzland Recordings)

Caz dünyasında fusion dendiğinde ismi akla gelecek ilk müzisyenlerden biri belki de Dhafer Youssef. Kariyeri boyunca udundan yayılan melodileri farklı estetik ve yaklaşımlarla kesiştirmeyi alışkanlık edinen Youssef’in Oslo’daki yıllarında kaydettiği ikinci albüm olan Divine Shadows, geniş müzikal algısının en belirgin örneklerinden biri. Kendisine gitarda Eivind Aarset, piyanoda Bugge Wesseltoft, davulda Rune Arnesen ve trompette Arve Henriksen’in eşlik ettiği albüm, düşük tempo groove’lar üzerine serpiştirilmiş Arap müziği tınılarını, ferah Norveç cazıyla buluşturuyor.

Spotify playlistini dinlemek için tıklayınız:

Bizi Takip Edin
TR EN
Etkinlikleri etiketlere göre filtreleyin
25 EYL PZT
1

21:00

Konser Al Di Meola

AKM Tiyatro Salonu

26 EYL SAL
2

19:00

Konser Kâmil Özler Trio & Yasemin Özler

Akbank Sanat

20:00

Konser Sub-Rehavi

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

27 EYL ÇAR
4

19:00

Konser Yumi Ito

Akbank Sanat

20:00

Konser Neşet Ruacan, Cem Tuncer, Yarkın Tuncer

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

20:30

Konser Mert Pekduraner

Çevre Tiyatrosu / Semaver Kumpanya

22:00

Konser KAM x Yasemin Mori

Bova

28 EYL PER
1

21:00

Konser All Night Jazz: BOSQ, Zeynep Erbay, Recep Şencan

Frankhan

29 EYL CUM
2

20:30

Konser Terence Blanchard featuring the E-Collective with Turtle Island Quartet

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Ayyuka

Babylon

30 EYL CMT
6

11:00

Atölye Çılgın Çocuk Orkestrası

Akbank Sanat

16:00

Söyleşi Türkiye Caz Ağı Paneli: Müzik Yoluyla Mekânı Kavramak

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

19:00

Konser Hend

North Studio

20:00

Söyleşi Caz'ın Kıtaları

Outro Record Store

22:00

Konser Gabi Hartmann

Babylon

22:00

Konser LoftCaz Plak Seçkisi

Outro Record Store

01 EKİ PAZ
2

18:30

Konser İdil Naz Dönmez & Rüzgar Yıldırım

Alan Kadıköy Amfi Tiyatro

20:30

Konser Ozan Musluoğlu Quartet ft. Kerem Görsev

Alan Kadıköy

02 EKİ PZT
1

20:30

Konser Lakecia Benjamin “Phoenix”

Ses Tiyatrosu

03 EKİ SAL
3

19:00

Konser Wayne Shorter Anısına

Akbank Sanat

20:00

Konser Şevket Akıncı, Mehmet Korkmaz, İlhami Tunç Gençer

Arter

20:30

Konser Sissoko / Segal / Parisien / Peirani “Les Egarés”

Cemal Reşit Rey Konser Salonu

04 EKİ ÇAR
4

18:30

Konser Onur Çalışkan

CoBAC Workspace Terrace Garden

19:00

Konser Zoe Rahman Trio "Colour of Sound"

Akbank Sanat

21:30

Konser Immanuel Wilkins Trio

Babylon

21:30

Konser Tribute to Ella & Louis

Nardis Jazz Club

05 EKİ PER
2

19:00

Konser Bulut Gülen “Bosphorus Train”

Akbank Sanat

21:30

Konser Hidden Orchestra

Babylon

06 EKİ CUM
2

20:30

Konser Ladies and New Standards

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Mehmet Uluğ Gecesi: İlhan Erşahin & Friends

Babylon

07 EKİ CMT
4

11:00

Atölye Çılgın Çocuk Orkestrası

Akbank Sanat

15:00

Söyleşi Afro-Cuban Jazz: Tarihi ve Bugünü

Akbank Sanat

20:30

Konser Tord Gustavsen Trio

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Erik Truffaz "Rollin’ & Clap!"

Babylon

08 EKİ PAZ
3

11:30

Konser Cazlı Brunch

Serenita, SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği Lokali

16:00

Konser Alara Tütüncü Duo

MSGSÜ Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi

19:00

Konser Seçil Akmirza & Alp Ersönmez Band

Bizim Tepe

09 EKİ PZT
-
10 EKİ SAL
-
11 EKİ ÇAR
-
12 EKİ PER
-
13 EKİ CUM
-
14 EKİ CMT
-
15 EKİ PAZ
-

Etkinliği takviminize ekleyin

E-Bülten'e üye olun