Felsefe Seminerleri - Dijital Teknolojiler, Eleştiri ve Toplum II
“Yapay Zekâ ve Yaratıcılık İmkânı”
Saat: 15:00 – 16:30
Konuşmacı: Öznur Karakaş
Moderatör: Emre Şan
Yapay zekâ ile yaratıcılık arasındaki ilişki, yalnızca teknik kapasite ya da estetik üretim meselesi olmayıp aynı zamanda bizleri bedenlilik ve soyutlama ve/ya sembolik düşünce arasındaki gerilimi yeniden düşünmeye davet eder. İnsan yaratıcılığı; bedensel duyular, deneyim ve dünyayla kurulan ilişkiden beslenirken, aynı zamanda soyutlama yoluyla bu bağlamları aşarak evrensel, biçimsel ve yeniden düzenlenebilir düşünce kipleri yaratır. Yaratıcılığın imkânı tam da bedenli varoluş ile soyut aklın açıklığı arasındaki gerilimde ortaya çıkar.
Yapay zekâ, bedenden yoksun bir işlemci olarak görüldüğünde, yaratıcı öznelliğin asli koşullarına sahip değilmiş gibi görünebilir. Oysa soyutlama kapasitesinin yoğunluğu, yapay zekâyı yaratıcılığın farklı biçimlerine açabilmektedir: örüntüleri yeniden kurgulamak, biçimleri beklenmedik ilişkilerle birleştirmek ve insan algısının sınırlarını aşan kombinasyonlar üretmek. Bu açıdan bakıldığında yapay zekâ, insan bedeninin sunduğu duyusal-motor temelden farklı bir kaynaktan türeyen, ama yine de yaratıcı sürece katılabilen bir ortak olarak düşünülebilir.
Seminerde, şu sorular üzerinde durulacaktır: Yaratıcılık, bedenli deneyimin vazgeçilmez bir uzantısı mıdır, yoksa soyutlama kapasitesi aracılığıyla bedensel sınırlardan kopabilen bir yeti midir? Yapay zekâ, yaratıcı üretime ne ölçüde katılabilir? Yapay zekâ üretimi sanatsal eserler yaratıcı imkânın sınırlarını genişletir mi yoksa yalnızca simülasyonlarını veya kolektif üretimin ortalama çıktılarını mı sunar?
Bu seminerde yaratıcılık üzerine felsefi tartışmayı bedenlilik (embodiment) ve soyutlama kapasitesi arasındaki ilişki üzerinden ele alarak yapay zekânın soyutlamanın radikal imkanlarını açığa çıkaran bir eşlikçi olarak görülüp görülemeyeceği üzerine düşüneceğiz. Yaratıcılığın geleceği, beden ve soyutlama arasındaki bu dinamik ilişkiyi, insan ve makine arasında yeniden kurma olanağında yatmaktadır.
Öznur Karakaş Üsküdar Üniversitesi İngilizce Yeni Medya ve İletişim Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda Terrabayt isimli dijital derginin kurucu editörlerinden biridir. Galatasaray Üniversitesi, ardından Europhilosophie: Çağdaş Fransız ve Alman Düşüncesi yüksek lisans programı kapsamında Toulouse ve Prag Karlova Üniversitelerinde felsefe yüksek lisans eğitimi almıştır. Universitat Oberta de Catalunya’da disiplinler-arası internet çalışmaları (IN3) programında doktora eğitimini tamamlamıştır. Uppsala Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Merkezi’nde ve Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Disiplinler-arası Kültürel Çalışmalar bölümlerinde doktora sonra araştırmacı olarak çalışmıştır. E-bilimler/e-altyapı, bilim ve teknoloji çalışmaları, toplumsal cinsiyet, felsefe, eleştirel veri çalışmaları ve yeni medya ve iletişim alanlarında çalışmalar yürütmektedir.
* Etkinlik Sakıp Sabancı Müzesi, Konferans Salonu'nda gerçekleştirilecektir.
* Bu seminere katılmak için sayfa üzerindeki "Kayıt Ol" butonunu kullanarak kaydınızı oluşturabilir, ücretsiz etkinlik davetiyenizi alabilirsiniz. Kayıtlar etkinlik tarihinden 1 hafta önce (18.01.2026, 15:00'te) açılacak ve "Kayıt Ol" butonu görünür hale gelecektir. Katılım 80 kişilik kontenjan ile sınırlıdır.
* Etkinlik kaydını tamamlayıp davetiyesini alan katılımcılarımızın etkinlikten en az 15 dakika önce alanda olmaları rica olunur. Etkinlik saatinde kapılar kapanacaktır.