Blog

Erken dönem müziğin
günümüzde yaşayan ustası:
Hopkinson Smith

Blog
Erken dönem müziğin günümüzde yaşayan ustası: Hopkinson Smith

13.02.2018

Yazı: Yetkin Nural
İllüstrasyon: 
Saydan Akşit

Ocak ayında Akbank Sanat’ta gerçekleşen Gitar Günleri dünyanın farklı köşelerinden telli çalgı virtüözlerini İstanbullu müzikseverlerle buluşturdu. ABD doğumlu lavta virtüözü Hopkinson Smith, Macar gitarist Zsófia Boros ve son dönemin konuşulan genç yeteneklerinden Japon Kanahi Yamashita’nın sahne aldığı konserler sonrasında günümüz klasik müzik sahnesinde lavtanın en önemli temsilcisi olarak görülen Hopkinson Smith’in kariyerinden satır başlarına bakıyoruz.

1946 New York doğumlu Hopkinson Smith genç yaşta gitar eğitimine başladıktan sonra 20’li yaşlarının başlarında lavtayla tanışmış. Lavta çalmayı kendi kendine öğrenen Smith, Harvard Üniversitesi Müzikoloji Bölümü’nü onur derecesiyle bitirdikten sonra bu enstrümanı derinlemesine öğrenmek için Katalanya’ya, klasik müzik odaklı telli çalgılar konusunda dünyanın ileri gelen bestekar ve hocalarından olan Emilio Pujol’un yanında öğrencilik yapmaya gitti. Daha sonra İsviçre’ye geçerek bir diğer lavta virtüözü Eugen M. Dombois’in yanında eğitimin tamamlayan Smith, bu iki değerli ustadan her şeyin ötesinde yüksek sanatsal değerlere saygı ve enstrüman - müzisyen - müzik arasındaki organik birlik konusunda kendi müzik anlayışını şekillendiren öğretiler edindiğini söylüyor.

1970’lerin ortalarından itibaren pek çok farklı oda orkestrası ve müzik topluluklarının bir parçası olarak performanslar veren Hopkinson Smith aynı dönemde İsviçre çıkışlı uluslararası erken dönem müzik topluluğu Hespèrion XX’in kurucu üyelerinden biri oldu. 21. yüzyılda isimlerini Hespèrion XX I olarak değiştiren topluluğun bir diğer kurucu üyesi olan Katalan besteci, müzik direktörü ve viol ustası Jordi Savall ile 10 yıllık bir işbirliği sürdüren Smith kariyerinin ileriki dönemlerinde eğildiği solo projelerde oda müziği deneyimlerini yaratıcılığını besleyen bir yakıt olarak kullandı.

1980’lerin ikinci yarısı itibariyle erken dönem telli enstrümanlara odaklanan Smith, vihuela (15 ve 16. yüzyıllarda İspanya bölgesinde çalınan beş veya altı çift telli bir enstrüman), theorbo, Rönesans ve Barok gitar ve lavtaları gibi enstrümanlarla bu enstrümanlar için yazılmış erken dönem müziklerini günümüze kendine has canlı, dinamik ve samimi yorumlarıyla taşıdı ve taşımaya devam ediyor.

“Her zaman yapmaya çalışman gereken kağıdın üzerinde gördüklerinin ötesine geçerek, notasyonun altında yatan müziğin gerçek ruhunu bulmaya çalışmaktır. [...] En iyi anlarda insan bir enstrümanda veya bir dönem müziğinde kısıtlayıcı limitler görmektense gerçek özgürlüğü yakalar. Benim yapmaya çalıştığım da bu özgürlüğü bulmak, bu özgürlüğü ifade edebilmek ve bu sayede onun arkasında yatan ruhu da özgür bırakabilmek.”
Hopkinson Smith

20’yi aşkın kaydı bulunan Hopkinson Smith, bu kayıtlarla özellikle İspanya, İtalya ve Fransa çıkışlı Barok ve Rönesans dönemi müziklerinde lavta ailesinden enstrümanların ve diğer erken dönem telli çalgılarının tarihini de belgelemiş oldu. Pek çok kaydı ile önemli klasik müzik dergilerinden Diapason D'Or, Choc du Monde de la Musique, 10 de Répertoire gibi ödüller kazanan Smith için Barok besteci Bach’ın eserleriyse ayrı bir yere sahip. Barok besteci Bach’ın eserlerini sık sık yorumlayan Smith, özellikle Bach’ın solo keman için yazdığı Sonat ve Partita’larını lavtaya uyarladığı kaydıyla büyük beğeni topladı. Prestijli İngiliz müzik dergisi Gramaphone tarafından “bu eserlerin şimdiye kadar her hangi bir enstrümanda yapılmış en iyi yorumu” olarak değerlendirilen bu kayıt, pek çok diğer değerli kaydı gibi Smith’in hem bir lavta ustası hem de erken dönem müziğin günümüzde yaşayan en önemli isimlerinden biri olarak edindiği yeri sağlamlaştıran üretimlerinden biri.

Performanslarının ve kayıtlarının yanı sıra kendi eğitiminde önemli bir yeri olan pedagog pratiğini artık kendisi de bir hoca olarak devam ettiren Smith’in öğrencileri arasında Rolf Lislevand, Edin Karamazov, Andreas Martin, Yasunori Imamura ve Peter Croton gibi isimler bulunuyor. 

Bunlar da ilginizi çekebilir

Bizi Takip Edin
TR EN
Etkinlikleri etiketlere göre filtreleyin
18 EYL PZT
-
19 EYL SAL
-
20 EYL ÇAR
-
21 EYL PER
1

18:30

Söyleşi Akbank 41. Günümüz Sanatçıları Ödülü Sergisi Sergi Konuşmaları: "Spinoza'ya Saygı"

Akbank Sanat

22 EYL CUM
-
23 EYL CMT
1

20:30

Konser Mercan Dede Live DJ Set with Secret Tribe

Müze Gazhane

24 EYL PAZ
3

11:00

Konser Yarkın Duo (Nağme Yarkın & Baturay Yarkın)

Sakıp Sabancı Müzesi

14:00

Söyleşi fugamundi x Mert Pekduraner Caz Dinleme Kulübü

Bant Mag. Havuz / Bina

19:00

Atölye Jazz-hop Junction: Da Poet ile Beatmaking Atölyesi

Kolektif House Moda

25 EYL PZT
1

21:00

Konser Al Di Meola

AKM Tiyatro Salonu

26 EYL SAL
2

19:00

Konser Kâmil Özler Trio & Yasemin Özler

Akbank Sanat

20:00

Konser Sub-Rehavi

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

27 EYL ÇAR
4

19:00

Konser Yumi Ito

Akbank Sanat

20:00

Konser Neşet Ruacan, Cem Tuncer, Yarkın Tuncer

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

20:30

Konser Mert Pekduraner

Çevre Tiyatrosu / Semaver Kumpanya

22:00

Konser KAM x Yasemin Mori

Bova

28 EYL PER
2

18:30

Konser Onur Çalışkan

CoBAC Workspace Terrace Garden

21:00

Konser All Night Jazz: BOSQ, Zeynep Erbay, Recep Şencan

Frankhan

29 EYL CUM
2

20:30

Konser Terence Blanchard featuring the E-Collective with Turtle Island Quartet

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Ayyuka

Babylon

30 EYL CMT
6

11:00

Atölye Çılgın Çocuk Orkestrası

Akbank Sanat

16:00

Söyleşi Türkiye Caz Ağı Paneli: Müzik Yoluyla Mekânı Kavramak

Yeldeğirmeni Sanat Merkezi

19:00

Konser Hend

North Studio

20:00

Söyleşi Caz'ın Kıtaları

Outro Record Store

22:00

Konser Gabi Hartmann

Babylon

22:00

Konser LoftCaz Plak Seçkisi

Outro Record Store

01 EKİ PAZ
2

18:30

Konser İdil Naz Dönmez & Rüzgar Yıldırım

Alan Kadıköy Amfi Tiyatro

20:30

Konser Ozan Musluoğlu Quartet ft. Kerem Görsev

Alan Kadıköy

02 EKİ PZT
1

20:30

Konser Lakecia Benjamin “Phoenix”

Ses Tiyatrosu

03 EKİ SAL
3

19:00

Konser Wayne Shorter Anısına

Akbank Sanat

20:00

Konser Şevket Akıncı, Mehmet Korkmaz, İlhami Tunç Gençer

Arter

20:30

Konser Sissoko / Segal / Parisien / Peirani “Les Egarés”

Cemal Reşit Rey Konser Salonu

04 EKİ ÇAR
3

19:00

Konser Zoe Rahman Trio "Colour of Sound"

Akbank Sanat

21:30

Konser Immanuel Wilkins Trio

Babylon

21:30

Konser Tribute to Ella & Louis

Nardis Jazz Club

05 EKİ PER
2

19:00

Konser Bulut Gülen “Bosphorus Train”

Akbank Sanat

21:30

Konser Hidden Orchestra

Babylon

06 EKİ CUM
2

20:30

Konser Ladies and New Standards

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Mehmet Uluğ Gecesi: İlhan Erşahin & Friends

Babylon

07 EKİ CMT
4

11:00

Atölye Çılgın Çocuk Orkestrası

Akbank Sanat

15:00

Söyleşi Afro-Cuban Jazz: Tarihi ve Bugünü

Akbank Sanat

20:30

Konser Tord Gustavsen Trio

Zorlu PSM, Turkcell Platinum Sahnesi

22:00

Konser Erik Truffaz "Rollin’ & Clap!"

Babylon

08 EKİ PAZ
3

11:30

Konser Cazlı Brunch

Serenita, SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği Lokali

16:00

Konser Alara Tütüncü Duo

MSGSÜ Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi

19:00

Konser Seçil Akmirza & Alp Ersönmez Band

Bizim Tepe

Etkinliği takviminize ekleyin

E-Bülten'e üye olun